Klikgeluiden meten
Bruinvissen maken een soort klikgeluiden voor echolocatie. De onderzoekers registreren die geluiden met speciale meetstations in en rond het windpark. Samen met vliegtuigtellingen biedt dit inzicht in het aantal bruinvissen in de omgeving. Uit eerdere onderzoeken bleek dat bruinvissen windparken vermijden tijdens de constructiefase. ‘Bruinvissen zijn zeer gevoelig voor geluid, en ervaren daar inderdaad hinder van’, bevestigt Marin van Regteren, marien ecoloog bij Eneco en betrokken bij het Blauwwind-consortium. Maar hoe zit het na de constructiefase?
Effect operationele windparken op bruinvissen
Het onderzoek richt zich in algemene zin op de effecten van windparken en onderwatergeluid op bruinvissen. In deze onderzoeksfase wordt vooral gekeken of de bruinvissen na de constructie van een windpark weer terugkeren. Vooral het heien, waarbij de funderingen voor de windturbines in de zeebodem worden geslagen, veroorzaakt veel overlast voor de beschermde zeezoogdieren. ‘Maar daar is natuurlijk geen sprake van tijdens de operationele fase’, licht Marin toe. ‘En tot dusver wijst het onderzoek erop dat de bruinvis weer is teruggekeerd.’
Iets meer bruinvissen ín windpark dan erbuiten
Om vast te stellen of er minder bruinvissen aanwezig zijn in het windpark dan daarbuiten, moeten vanzelfsprekend ook buiten het windpark metingen worden uitgevoerd. Dat deden de onderzoekers een aantal kilometer noordelijk van de windturbines. Dit referentiegebied is ongeveer net zo groot als windpark Borssele, met ongeveer dezelfde diepte, zeewatertemperatuur en afstand tot de kust. Maar dan zonder windturbines. Het resultaat? ‘In dit onderzoek is amper verschil te zien tussen de hoeveelheid bruinvissen in de twee gebieden’, constateert Marin. ‘De meetstations telden zelfs iets meer bruinvissen in het windpark dan erbuiten.’
Borssele stiller dan de directe omgeving
Ook tijdens de operationele fase produceren windturbines geluid. Maar Marin wijst erop dat het Borsselegebied überhaupt druk en luid is. ‘Het gebied strekt zich grofweg uit tussen de Rotterdamse en Antwerpse havens. Er is dus sprake van veel scheepsverkeer en andere bedrijvigheid: de zee wordt immers door veel mensen en op verschillende manieren gebruikt.’ Wat dat betekent voor het geluidsniveau? ‘Dat is nu het interessante: in het windpark blijkt het gemiddeld 2 tot 6 decibel stiller dan daarbuiten. Er is minder scheepsverkeer, en dus ook minder lawaai.’
